Escherichia coli (E. coli), oryginalna nazwa Bacterium coli, to gram-ujemna, względnie beztlenowa, niesporotwórcza bakteria w postaci pałeczki, poruszająca się za pomocą wici i należąca do rodziny E. coliobejmuje wiele rodzajów drobnoustrojów chorobotwórczych.

Bakteria ta została po raz pierwszy opisana w 1885 roku. Nazwa pochodzi od jej odkrywcy Theodora Escherichema, pediatry, bakteriologa i profesora austriackich uniwersytetów w Grazu i Wiedniu. Bakteria E coli wchodzi w skład fizjologicznej flory jelitowej ludzi. Jednak jej obecność w wodzie pitnej lub żywności i napojach, może powodować poważne problemy zdrowotne.

Funkcje

Wchodząc w skład naturalnej mikroflory jelit ma korzystny wpływ dla człowieka, ponieważ wytwarza szereg substancji zapobiegających rozprzestrzenianiu się bakterii chorobotwórczych (kolki), a także uczestniczy w tworzeniu niektórych witamin (np. z grupy K). Jest przedstawicielem tzw. bakterii probiotycznych w jelicie grubym. Bakterie probiotyczne mogą rozkładać celulozę, sacharydy i pektyny tworząc kwas mlekowy, a także inne substancje, takie jak alkohol, metan i dwutlenek węgla. Powstające w ten sposób kwasy mogą obniżać poziom pH w jelitach. Jest to bardzo istotne, ponieważ zapobiega niepożądanemu procesowi gnicia. Kwasy tłuszczowe, które powstają podczas działania bakterii probiotycznych, stanowią źródło energii do rozwoju nowego nabłonka przewodu pokarmowego. Bardzo ważny jest również gaz wytwarzany w jelicie, który przyczynia się do prawidłowej ruchliwości treści w przewodzie pokarmowym. Wytwarzanych jest około 7-10 litrów gazu dziennie, z których większość jest ponownie wchłaniana przez organizm.

Źródła zakażenia

Bakteria E. coli może przedostać się do wody pitnej po jej skażeniu ściekami, do którego dochodzi poprzez zanieczyszczenie studni odchodami zwierząt lub wodą przepływającą przez zbiornik z obornikiem znajdujący się w pobliżu studni itp. Zakażenie pałeczką E. coli może powodować niegroźne dolegliwości zdrowotne – biegunkę, ból brzucha, gorączkę i czasami wymioty. Zakażenie pałeczką okrężnicy może jednak prowadzić do ciężkich przypadków, odnotowuje się również epidemie, zwłaszcza wywołane przez oporne szczepy E. coli. Bardzo skuteczną substancję leczniczą stanowi np. Tiosemikarbazon. Badanie na obecność pałeczki E. coli rozpoczyna się od prawidłowego pobrania próbki wody, a następnie hodowli w laboratorium w sterylnych warunkach, aby zapobiec wtórnemu skażeniu próbki. Szalkę Petriego z określoną pożywką zaszczepia się i utrzymuje w kontrolowanej temperaturze przez określony czas, po czym sprawdza się obecność kolonii E. coli.

Czy wiedziałeś o tym?

Woda pitna nie może zawierać tej bakterii. Woda zanieczyszczona przez pałeczkę E. coli nie nadaje się do picia. W tym celu wodę pitną zabezpiecza się higienicznie poprzez dezynfekcję (np. chlorowanie). W gospodarstwach domowych E. coli można zniszczyć przez gotowanie wody przez około 10 minut. Kiedy naukowcy po raz pierwszy zaczęli badać kod genetyczny DNA, E. coli była jednym z pierwszych szczegółowo zbadanych żywych organizmów. Ostatnio naukowcy odkryli kolejną zaskakującą zdolność tego mikroorganizmu. E. coli może przenosić geny między komórkami, chociaż normalnie replikuje się poprzez rozszczepienie binarne, gdzie komórki potomne mają być identyczne z macierzystymi.