Pestycydy stanowią bardzo zróżnicowaną chemicznie, rozległą i stale powiększającą się grupę substancji.

Można je klasyfikować według wielu kryteriów. Prawdopodobnie najczęściej stosowanymi kryteriami są ich kryteria biologiczne – ukierunkowane działanie na określony patogen lub struktura chemiczna.

Ze względu na zastosowanie pestycydy można podzielić na środki ochrony roślin i preparaty biobójcze. Środki ochrony roślin stosowane są przede wszystkim w zapobieganiu chorobom roślin, niszczeniu szkodliwych dla roślin bioorganizmów, wspomaganiu ich właściwego wzrostu. Odwrotnie, biobójcze substancje czynne mogą być częścią m.in. środków dezynfekujących, repelentów, konserwantów (np. w produktach kosmetycznych), produktów zapobiegających gniciu lub występowaniu pleśni.

W Polsce w roku 2020 sprzedaż środków ochrony roślin w przeliczeniu na substancje czynne wyniosła 24628 t (GUS Roczniki Statystyczne Rolnictwa 2021). 51% tej grupy związków stanowią herbicydy.

Największa grupa substancji znajduje zastosowanie w rolnictwie by zapewnić jak nawyższe plony, wiele pestycydów jest również stosowanych w leśnictwie, w utrzymaniu zbiorników wodnych, na obszarach miejskich, na kolei, drogach i autostradach także w zakładach spożywczych, w opiece zdrowotnej czy weterynarii.

Tak szerokie zastosowanie, w dużych ilościach stanowi ryzyko skażenia środowiska. Zwłaszcza jeśli preparaty pestycydowe są nadużywane lub stosowane niewłaściwie. Nawet przy poszanowaniu zasad dobrej praktyki rolniczej w przypadku rolniczego stosowania pestycydów, nie można całkowicie zapobiec skażeniu środowiska. Szacuje się, że np. przy oprysku upraw tylko 65% produktu trafia w powierzchnię liści, reszta spływa do gleby lub już w momenie aplikacji odparowuje.

Powszechnie stosowanie substancji pestycydowych wskazuje na konieczność badania ich obecności nie tylko w uprawach rolnych ale także w środowisku glebowym i wodnym. Nie należy ograniczać się tylko do wyjściowych substancji czynnych ale również konieczne jest wykrywanie produktów rozkładu. Metabolity pojawiające się w procesie rozkładu mogą w wielu przypadkach być bardziej szkodliwe dla ludzi i zwierząt niż substancje wyjściowe. Badania takie powinny obejmować szeroki zakres związków zarówno będących produktami rozkładu herbicydów jak i inny grup pestycydów (fungicydów, insektycydów).

Obecność jakiejkolwiek substancji pestycydowej lub głównego metabolitu w wodzie w stężeniu większym niż 0,1 μg/l oznacza, że stosowanie takiej wody jako wody pitnej jest wykluczone. To samo dotyczy przypadku gdy stężenie wszystkich wykrytych substancji pestycydowych i istotnych metabolitów przekroczy wartość 0,5 μg/l. Wśród metabolitów, tj. produktów rozkładu, których właściwości są odmienne stosunku do wyjściowych substancji czynnych mogą być związki o podobnej lub nawet większej toksyczności, jak np. 1,2,4-triazol, który jest od niedawna również klasyfikowany jako substancja rakotwórcza, mutagenna i toksyczna w rozrodczości.